بازار قهوه طی ماه‌های گذشته نوسانات شدیدی را تجربه کرده است. در ماه اوت قیمت‌ها به بالاترین سطح سه‌ماهه رسید، اما در اوایل سپتامبر با کاهش مواجه شد. همچنان نگرانی‌های مربوط به عرضه، خریدهای سفته‌بازانه و کاهش ذخایر جهانی از مهم‌ترین عوامل حمایت از قیمت‌ها محسوب می‌شوند.
طبق پیش‌بینی‌ها، برداشت قهوه عربیکا در فصل ۲۰۲۵/۲۶ در برزیل به حدود ۳۵٫۲ میلیون کیسه خواهد رسید؛ رقمی که ۱۱٫۲ درصد کمتر از برداشت قبلی است. با این حال، به دلیل افزایش بهره‌وری، انتظار می‌رود تولید کلی قهوه در برزیل اندکی افزایش یابد. علاوه بر این، ریسک‌های آب‌وهوایی مانند خشکسالی، بارش‌های نامنظم و یخبندان همچنان سایه سنگینی بر چشم‌انداز عرضه انداخته است.

کاهش ذخایر تأییدشده در سطح جهانی و محدود بودن منابع جایگزین، چالش‌های کوتاه‌مدت عرضه را تشدید کرده و همین مسئله به حمایت از قیمت قهوه در بازارهای جهانی ادامه می‌دهد.

قهوه در ایران و چالش‌های واردات
ایران یکی از بازارهای مهم مصرف قهوه در منطقه محسوب می‌شود که عمدتاً نیاز خود را از طریق واردات دانه سبز قهوه از کشورهایی مانند برزیل، ویتنام و هند تأمین می‌کند. با توجه به اینکه قهوه محصولی کشاورزی با تولید محدود داخلی است، تغییرات قیمت جهانی و سیاست‌های ارزی داخلی به‌شدت بر بازار داخلی تأثیر می‌گذارد.

یکی از موضوعات مهم در سال‌های اخیر، ارز ترجیحی برای واردات دانه سبز قهوه بوده است. این سیاست با هدف کنترل قیمت مصرف‌کننده و حمایت از بازار داخلی اجرا شد، اما همواره با چالش‌هایی مانند رانت، عدم تخصیص به‌موقع ارز، و تفاوت شدید بین نرخ ارز رسمی و آزاد همراه بود.پیامدهای احتمالی حذف ارز ترجیحی قهوه در ایران
برداشتن ارز ترجیحی واردات قهوه می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر بازار داخلی داشته باشد:
افزایش قیمت قهوه در بازار مصرف‌کننده
با آزادسازی نرخ ارز، واردکنندگان مجبور به تهیه ارز از بازار آزاد خواهند شد. این مسئله احتمالاً منجر به افزایش قیمت قهوه در کافی‌شاپ‌ها و فروشگاه‌ها می‌شود.
تأثیر بر کسب‌وکارهای کوچک و کافی‌شاپ‌ها
بسیاری از کافی‌شاپ‌ها و رستوران‌ها که مشتریان ثابتی دارند، ممکن است با کاهش تقاضا به دلیل افزایش قیمت‌ها مواجه شوند. این امر به‌ویژه برای کسب‌وکارهای نوپا چالش‌برانگیز خواهد بود.

افزایش قاچاق یا ورود غیررسمی قهوه
اختلاف قیمت داخلی و خارجی می‌تواند زمینه‌ساز رشد قاچاق یا واردات غیررسمی قهوه شود، که به نوبه خود کنترل کیفی و بهداشتی این محصول را دشوار می‌کند.
فرصت برای تولید و فرآوری داخلی
هرچند شرایط اقلیمی ایران برای تولید گسترده قهوه مناسب نیست، اما برداشتن ارز ترجیحی می‌تواند انگیزه‌هایی برای توسعه صنایع فرآوری (مانند رُست قهوه و تولید محصولات جانبی) ایجاد کند و ارزش افزوده بیشتری در داخل کشور شکل گیرد.

جمع‌بندی
بازار جهانی قهوه در حال حاضر با نوسانات عرضه، تهدیدهای آب‌وهوایی و سیاست‌های تجاری بین‌المللی دست‌وپنجه نرم می‌کند. در ایران نیز بحث حذف ارز ترجیحی دانه سبز قهوه می‌تواند بازار داخلی را وارد مرحله‌ای تازه کند؛ مرحله‌ای که همراه با افزایش قیمت‌ها، فشار بر مصرف‌کننده و چالش برای واردکنندگان و کسب‌وکارهای مرتبط خواهد بود.
در عین حال، این تغییر می‌تواند فرصتی برای بازنگری در سیاست‌های حمایتی، توسعه صنایع فرآوری قهوه و حرکت به سمت رقابتی‌تر شدن بازار داخلی فراهم کند. آینده بازار قهوه، چه در جهان و چه در ایران، به ترکیبی از سیاست‌های اقتصادی، شرایط عرضه جهانی و رفتار مصرف‌کنندگان بستگی دارد.